Om klimaatverandering tegen te gaan is het belangrijk dat er over de hele wereld minder CO2 vrij komt. Hiervoor zijn afspraken en plannen gemaakt met andere landen en deze zijn vastgelegd in het Akkoord van Parijs 2015. In Nederland werken we met het Nederlandse Klimaatakkoord. Daarin staat wat we in Nederland gaan doen om in 2030 de CO2-uitstoot met 55% te verlagen, en in 2050 met 95% (vergeleken met 1990).
Het grootste onderdeel van de plannen is de energietransitie: fossiele brandstoffen (olie, aardgas, steenkolen) vervangen door duurzame energiebronnen (zoals zon, wind en aardwarmte). Naast vervangen van fossiele brandstoffen is ook besparen een belangrijk onderdeel van de energietransitie. Zo gaat de CO2-uitstoot omlaag.
De veiligheidsregio’s Gooi Vechtstreek en Flevoland (VRGVF) sluiten daarbij aan, maar leggen de lat nog en stuk hoger. Waar de landelijke doelstelling is gericht op het beperken van de CO2-uitstoot in 2030 met 55 procent ten opzichte van het jaar 1990, gaan we bij de veiligheidsregio’s voor hetzelfde percentage, maar dan ten opzichte van 2022! Wij noemen dat geen stap meer, maar een sprong.
En dat past ook in de visie van de VRGVF op duurzaamheid. John van der Zwan is de regionaal brandweercommandant en hij zegt hierover: “wij vinden dat we ons niet alleen moeten richten op de primaire taak/functie van de organisatie, maar hierbij ook verantwoordelijkheid moeten nemen voor behoud van een goede kwaliteit van leven voor de mens en het milieu, nu en voor toekomstige generaties”.
Voor het behalen van de ambitieuze doelen maken we gebruik van de CO2-prestatieladder (zie Wat is de Ladder (co2-prestatieladder.nl)). Nog in de eerste helft van 2023 willen we het CO2-bewustcertificaat op niveau 3 halen. Dit certificaat wordt uitgegeven door de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO). Daarvoor hebben we onze CO2-uitstoot nauwkeurig in beeld gebracht en besloten welke maatregelen we gaan nemen om de reductie in onze CO2-uitstoot te realiseren.
De CO2-footprint
De startpositie (eigenlijk de vraag hoe vervuilend ons werk is) wordt uitgedrukt in de zogenaamd ‘footprint’ of voetafdruk. Daarvoor worden veel gegevens verzameld over ons gas- en elektragebruik, over het brandstofgebruik voor onze voertuigen (tankautospuiten, hulpvoertuigen, boten, etc.) en gereedschappen, en de dienstkilometers die we met onze eigen voertuigen maken.
Het gebruik van brandstoffen, etc., moet dan ook nog worden omgerekend naar CO2-uitstoot. Tellen we alle CO2-uitstoot in 2022 van Gooi Vechtstreek en Flevoland bij elkaar op, dan komen we uit op een totaal van 1.169 ton. Ter vergelijking: dit staat ongeveer gelijk aan het gebruik van gas en elektra van 241 huishoudens voor een heel jaar; en 151 rondjes om de aarde met een auto.
Hoewel de twee veiligheidsregio’s op alle terreinen samenwerken, zijn het wettelijk gezien nog altijd twee afzonderlijke bestuurlijke eenheden. Dat betekent tevens dat er twee certificaten moeten worden aangevraagd, twee footprints moeten worden
berekend en ook twee keer maatregelen moeten worden genoemd om de CO2-uitstoot terug te dringen.
Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek
De uitstoot van Gooi en Vechtstreek is 612 ton CO2. Die uitstoot kan worden onderverdeeld in de volgende emissiestromen:
De belangrijkste uitstoot-componenten zijn aardgas (verwarming gebouwen) en diesel voor het wagenpark. Opvallend is dat het elektriciteitsgebruik nauwelijks bijdraagt. Dat komt omdat vrijwel alle elektra die wordt ingekocht uit groene stroom bestaat en geen CO2-uitstoot veroorzaakt.
Veiligheidsregio Flevoland
De uitstoot van Flevoland is 557 ton CO2. Die uitstoot kan worden onderverdeeld in de volgende emissiestromen:
De belangrijkste uitstoot component is hier de brandstof voor het wagenpark. In vergelijking met Gooi en Vechtstreek is er weinig gebruik van aardgas. Dit komt omdat bijna alle gebouwen in Flevoland in eigendom van de gemeenten zijn en de energierekening niet door de veiligheidsregio wordt betaald. Het telt daarom niet mee in de CO2-berekening.
Voor informatie per veiligheidsregio en voor meer informatie in detail verwijzen wij je naar:
CO2-Verslag Veiligheidsregio Flevoland en Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek – versie 120423
Doelstelling en maatregelen om de footprint te verminderen
Onze veiligheidsregio’s hebben besloten om de lat hoog te leggen. Waar de landelijke doelstelling is gericht op het beperken van de CO2-uitstoot in 2030 met 55 procent ten opzichte van het jaar 1990, gaan we bij de veiligheidsregio’s voor hetzelfde percentage, maar dan ten opzichte van 2022! Dat noemen we geen stap meer, maar een sprong. We doen dat echter niet in één keer.
We werken met tussendoelen en zullen voortdurend bekijken of wie die ook daadwerkelijk halen. Ons eerste oog is gericht op het jaar 2026 en we kijken dan vooral naar 1)de directe uitstoot veroorzaakt door eigen bronnen binnen de organisatie zoals brandstof en gas (scope 1); en 2)de indirecte uitstoot door
gebruik binnen de organisatie, maar welke elders wordt opgewekt zoals elektriciteit (scope 2)
Maatregelen
Onno Hensen is vanuit het management aangewezen als opdrachtgever voor de CO2-prestatieladder en vertelt daar graag over. “Onze doelstelling is inderdaad erg ambitieus. Maar we zijn er ook van overtuigd dat we die kunnen halen. Op de eerste plaats door op termijn alle kazernes die we als veiligheidsregio’s in eigendom hebben gasloos te maken. En als tweede maatregel hebben we besloten om op korte termijn voor onze voertuigen, inclusief de tankautospuiten, over te schakelen van fossiele brandstof op bio-diesel, ook wel HVO100-diesel genoemd.” Het gaat dan om brandstof die voornamelijk wordt gewonnen uit gebruikt frituurvet. Dat levert een CO2-winst op van maar liefst 90 procent.
Verder blijven we volledig groene stroom inkopen en vervangen we de komende jaren nog meer dienstvoertuigen en scooters door elektrische exemplaren.
Ons eigen gedrag
De CO2-prestatieladder vereist dat je permanent bezig blijft met het in kaart brengen van de CO2-uitstoot en het bedenken van nieuwe maatregelen. Daarbij gaan we ook kijken naar ons eigen gedrag op het gebied van energieverbruik en vervuiling. Vaak is dat een kwestie van erbij stil te staan. Als ‘reminder’ zijn in alle gebouwen waar wij werken posters opgehangen. Zo kan iedereen, iedere dag zijn of haar steentje bijdragen.
En wat kunt je zelf doen?
Er is in de media veel aandacht voor kleine en grote dingen die we in ons eigen leven kunnen veranderen om zo ons steentje bij te dragen aan het tegengaan van de opwarming van de aarde. Denk daarbij isoleren en energie besparen, zonnepanelen installeren, duurzamer vervoer kiezen, verantwoorder eten en drinken, bewuster winkelen en minder afval produceren. Daar weten ze bij Milieu-Centraal alles van. Dus opzoek naar tips en inspiratie: www.milieucentraal.nl.
Meer weten over Duurzaamheid en onze footprint?
Bezoek ook onze pagina over Duurzaamheid en klimaat
