GGD-medewerker Marianne Dooper werd afgelopen februari ‘tijdelijk coördinator teststraten’ voor de provincie Flevoland. “Toen ik aan deze klus begon was me al duidelijk – ooit zou er een keer een serieuze pandemie komen en dit was the real one.”
“Dat is mijn functie: ‘tijdelijk coördinator teststraten’. Maar wat is tijdelijk? In mijn geval: zolang het duurt.”
“In februari ben ik in deze rol begonnen. Nooit eerder hadden we te maken gehad met het fenomeen van de teststraat – in het zuiden van het land werden de eerste initiatieven genomen, die volgden we wel. Mijn teamleidster belde: we starten een speciaal ploegje om te kijken wat de impact van Covid-019 wordt. Landelijk werd rond die tijd al opgeschaald. We begonnen mensen met klachten thuis te bemonsteren, ik coördineerde. Op 16 april openden we in Lelystad een eerste teststraat in een leegstaande ruimte bij de voormalige brandweerkazerne. Eén lijn, zo’n drie weken later een tweede erbij. Op het hoogtepunt van de eerste golf kreeg Almere behoefte aan een eigen locatie. Daar konden we terecht bij de Brandweer. Opnieuw zijn we begonnen met één lijn – dat was op 4 juni.”
Emmeloord
“Eind juli volgde een derde straat. In Emmeloord, op verzoek van de gemeente Noordoostpolder. Die was aanvankelijk maar twee dagen per week open; we hadden berekend dat een deel van de mensen met klachten naar Lelystad zou gaan. Maar de vraag in dat deel van de provincie bleef stijgen – eerlijk gezegd ook omdat nogal wat mensen uit Overijssel en zelfs Friesland in Emmeloord langs komen rijden. Sinds eind augustus is die locatie vier dagen per week open.”
“Inmiddels schuren we tegen de tweede golf aan. In Almere merken we dat steeds meer mensen zich willen laten testen. Half augustus deden we de straat ook ’s avonds open. En we kortten de testduur in, van drie naar twee minuten per test. We berekenden dat het onze mensen, inclusief uitleg, gemiddeld test 2 minuten en 19 seconden kost om iemand te testen.”
Drukker en drukker
“De tweede golf maakt dat we nog steeds fors moeten plussen; tot nu toe volgt onze inzet een rechte lijn omhoog, met een tijdelijke afvlakking afgelopen zomer. Meer tests, meer positieve tests, meer doelgroepen die getest worden: de GGD-en krijgen het drukker en drukker. In het centrum openden we een tweede Almeerse teststraat, naast het politiebureau. Groter dan voorheen: vier lijnen naast elkaar in een grote tent. Drie voor auto’s en eentje voor scooters en mensen die per fiets of wandelend langs komen. Twee van de drive-thru lijnen zijn inmiddels open, de derde lijn volgt in oktober. Dan openen we ook een nieuwe teststraat in Lelystad, met meer capaciteit – dezelfde tentopbouw als in Almere, twee lijnen vast en twee extra voor als we moeten opschalen.”
“Waarom we niet sneller kunnen openen? Dat kunnen we wel, maar dat ligt helaas buiten onze organisatie, zoals bekend. Het was even wachten op voldoende laboratoriumcapaciteit. Inmiddels is het mogelijk om dagelijks tweehonderd tests extra uit te voeren boven de vierhonderd die we de afgelopen weken konden doen.”
Zeshonderd tests per dag
“In totaal voeren we nu per dag dus zo’n zeshonderd tests uit op onze drie locaties. Dat kunnen we nog prima bolwerken. We hebben in het halve jaar dat achter ons ligt een geweldig leuk team kunnen bouwen. Daar steken we veel energie in. Dag-coördinatoren sturen het testpersoneel aan, veel mensen huren we in van uitzendbureaus. Belangrijk ijkpunt voor de stemming: er is heel weinig verloop, dat is fijn.”
“Er schuurt nog wel iets hoor. Los van de beperkte lab-capaciteit hebben we ook te maken met een landelijk callcenter dat onder het ministerie is opgetuigd. Vanuit dat centrum worden de testafspraken met ons en andere GGD-en gemaakt, verdeeld over het land. Dat gaat niet helemaal goed. Nogal wat mensen worden naar andere regio’s gestuurd dan waar ze wonen. We kaarten dat via onze infectieziekten-arts aan binnen het landelijk coördinatieteam van de GHOR-en. De boodschap: iets meer afstemming graag, minister.”
“We praten regelmatig over de aanpak rond de teststraten met onze buren in Gooi en Vechtstreek, dat doet onze collega Kees Eddink. Die gesprekken gaan vooral over praktische dingen: welke handschoenen gebruiken we? Welke alcohol is voorhanden, waar hebben we op de locaties goede ervaringen mee? Tenten regelen we zelf, net als afstemming met de betrokken gemeenten over toegankelijkheid en inpassing in bestemmingsplannen. Het is logisch dat dat per regio apart wordt opgepakt.”
“Als ik terugkijk, zie ik een klein, fijn op elkaar ingespeeld team met veel lol in het werk. We zijn ons er allemaal bewust van dat dit bijzondere situatie is. We draaien pittige, lange dagen, maar met veel plezier. Een deel van de lol is het samenwerken met verschillende afdelingen die elkaar in normale tijden niet heel vaak tegenkomen. Technische hygiënezorg, jeugdgezondheidzorg, infectieziekteartsen en –verpleegkundigen, management, team kinderopvang, GHOR-mensen… Je leert snel veel mensen kennen die het allemaal fijn vinden om zich te kunnen inzetten.”
Het best beveiligd
“In het begin maakten we ons een beetje zorgen over de veiligheid van onze teams. De televisiebeelden uit Brabant en Limburg waren verschrikkelijk. Moesten we ons niet meer beschermen? Maar medewerkers op de teststraten zijn van alle GGD-medewerkers het best beveiligd. Alles is helemaal dichtgetimmerd met regels over hygiëne en bescherming. En we testen buiten – aan luchtcirculatie geen gebrek.”
“Toen ik aan deze klus begon was me al duidelijk – ooit zou er een keer een serieuze pandemie komen en dit was the real one. Daarom voorzie ik ook verdere uitbreiding van de capaciteit. Zonder vaccin volgen er waarschijnlijk wel meer teststraten. De ‘r’ is in de maand, de griep komt eraan en coronasymptomen lijken sterk op die van griep. Dat levert enorm veel extra koorts- en keelklachten op. Dat begint nu al. We kunnen het alleen maar goed voorbereiden, zodat we klaar staan als de druk straks weer heel hoog wordt. ”
“We gaan ervanuit dat het ook weer een keer stopt – dat is voor de hele maatschappij het beste. Het is het beste als het bij twee golven blijft, en dat we volgend jaar weer teruggaan naar ons normale werk.”
